หลายๆคนอาจเจอเครื่องหมายมาตรฐาน IP กันอยู่บ่อยๆ ตามเครื่องใช้ไฟฟ้า หรืออุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ต่างๆ
ไม่ว่าจะเป็น IP54, IP65, IP66, IP67 หรือ IP68 จนเกิดความสงสัยว่ามาตรฐาน IP คืออะไร? แล้วดียังไง? วันนี้จะมาเล่าให้ฟังครับ
มาตรฐาน IP ชื่อเต็มๆของเขา คือ International Protection Standard หรือบางครั้งอาจถูกเรียกว่า Ingress Protection Rating
คือมาตรฐานที่บอกถึงระดับการป้องกันฝุ่นและน้ำของเครื่องจักร หรือ อุปกรณ์ไฟฟ้า
การบอกถึงระดับมาตรฐานการป้องกันหลักๆจะบอกด้วยตัวเลขสองหลักที่ตามหลังตัวอักษร I และ P เช่น IP แล้วตามด้วยตัวเลย xx
โดยตัวเลขหลักแรกหมายถึง ระดับการป้องกันของฝุ่นซึ่งมีระดับ 0 ไปจนถึง 6 ส่วนหลักที่สองหมายถึง ระดับการป้องกันของน้ำ ซึ้งมีระดับตั้งแต่ 0 ไปจนถึง 9
เราอาจเจอมาตรฐาน IP อยู่บ่อยๆ จากตารางตัวเลขทั้งหมดที่กล่าวมานั้น มีไม่กี่ตัวที่ถูกนำมาใช้และเป็นที่นิยมทำมาจำหน่าย ซึ่งมาตรฐาน IP ที่นิยมและเห็นได้บ่อยครั้งมีดังนี้
- IP54
คือมาตรฐานที่จะเป็นตัวบอกว่าอุปกรณ์หรือเครื่องมือนั้นๆ มีความสามารถที่จะป้องกันฝุ่นได้แต่อาจมีฝุ่นเล็กน้อยเล็ดลอดเข้าไปโดยฝุ่นที่เล็ดลอดเข้าไปนั้นต้องไม่มีผลใดๆต่อการทำงานของอุปกรณ์และมีความสามารถที่จะป้องกันละอองน้ำที่ตกกระทบตัวอุปกรณ์ได้จากทุกทิศทาง - IP65
คือมาตรฐานที่จะเป็นตัวบอกว่าอุปกรณ์หรือเครื่องมือนั้นๆ มีความสามารถที่จะป้องกันฝุ่นได้สมบูรณ์
และมีความสามารถที่จะป้องกันน้ำจากการฉีดที่ตัวอุปกรณ์ได้จากทุกทิศทาง - IP66
คือมาตรฐานที่จะเป็นตัวบอกว่าอุปกรณ์หรือเครื่องมือนั้นๆ มีความสามารถที่จะป้องกันฝุ่นได้สมบูรณ์
และมีความสามารถที่จะป้องกันน้ำจากการฉีดแบบรุนแรงที่ตัวอุปกรณ์ได้จากทุกทิศทาง - IP66K
คือมาตรฐานที่จะเป็นตัวบอกว่าอุปกรณ์หรือเครื่องมือนั้นๆ มีความสามารถที่จะป้องกันฝุ่นได้สมบูรณ์
และมีความสามารถที่จะป้องกันน้ำจากการฉีดแรงดันสูงที่ตัวอุปกรณ์ได้จากทุกทิศทาง - IP67
คือมาตรฐานที่จะเป็นตัวบอกว่าอุปกรณ์หรือเครื่องมือนั้นๆ มีความสามารถที่จะป้องกันฝุ่นได้สมบูรณ์
และมีความสามารถที่จะป้องกันการแทรกซึมของน้ำจากการแช่ตัวอุปกรณ์ในน้ำได้ที่ความลึกสูงสุด 1 m เป็นระยะเวลาสูงสุด 30 นาที - IP68
คือมาตรฐานที่จะเป็นตัวบอกว่าอุปกรณ์หรือเครื่องมือนั้นๆ มีความสามารถที่จะป้องกันฝุ่นได้สมบูรณ์
และมีความสามารถที่จะป้องกันการแทรกซึมของน้ำจากการแช่ตัวอุปกรณ์ในน้ำได้แบบถาวร - IP69K
คือมาตรฐานที่จะเป็นตัวบอกว่าอุปกรณ์หรือเครื่องมือนั้นๆ มีความสามารถที่จะป้องกันฝุ่นได้สมบูรณ์
และมีความสามารถที่จะป้องกันน้ำจากการฉีดแรงดันสูงพิเศษที่ตัวอุปกรณ์ได้จากทุกทิศทาง ที่อุณหภูมิน้ำสูงสุด 80 °C.
ส่วน MIL-STD ย่อมาจาก Military Standard แปลตรงตัวว่ามาตรฐานทหาร หรืออีกหนึ่งความหมายก็คือ เป็นมาตรฐานของอุปกรณ์ต่างๆ ที่มีคุณสมบัติที่สามารถนำไปใช้เกี่ยวกับการทหารได้ โดยส่วนใหญ่แล้วจะเน้นไปในเรื่องของความทนทาน อาทิเช่น ทนต่อการสั่นสะเทือน การกระแทก หรือการตก เพราะการทหาร น่าจะต้องเจอกับสภาพการใช้งานที่หลายรูปแบบ จึงต้องมีการกดหนดมาตรฐานออกมาเพื่อใช้ในการนี้
มาตรฐาน MIL-STD พัฒนาหรือรูปแบบของมตรฐาน MIL-STD ออกเป็นหลายระดับอาทิเช่น MIL-STD-461 เป็นมาตรฐานเกี่ยวกับการแพร่สัญญาณ หรือ MIL-STD 810G ที่เป็นมาตรฐานเกี่ยวกับการสั่นสะเทือน
คงจะพอเข้าใจแล้วใช้ไหมครับว่า MIL-STD คืออะไร อธิบายง่ายๆมันก็มาตรฐานของความทนทานหรืออะไรก็ตามที่ใช้งานได้ดีมีคุณภาพตามที่ได้กำหนดไว้ในมาตรฐานนั้นๆ เพราะจริงๆแล้ว MIL-STD จะมีตัวเลขหรือรหัสด้านหลังต่อมา และจะมีความหมายที่ต่างกันออกไป ดังที่ได้อธิบายไป
